Woningbouw Monitor en Applicatie Ondermijning uitgelicht als dataproject
Het A&O fonds Gemeenten vergeleek en analyseerde 18 voorbeeldprojecten van datagedreven innovatie. Op basis van die analyse kwamen zij tot negen factoren die bijdragen aan een succesvolle pilot met nieuwe technologie. De grote uitdaging is niet alleen om een succesvol experiment te doen maar deze ook om te zetten in werkende oplossingen en die vervolgens opschalen naar andere gemeenten.
Bij twee van de voorbeeldprojecten die worden beschreven zijn wij betrokken geweest:
- de Woningbouw Monitor die we samen met de gemeente Eindhoven hebben ontwikkeld;
- de Applicatie Ondermijning die we samen met de gemeente Zaanstad hebben ontwikkeld;
Woningbouw Monitor
De Woningbouw Monitor is ontworpen en bedacht samen met de gemeente Eindhoven middels een Design Sprint. Het is het meest succesvolle voorbeeld van een datagedreven toepassing die we samen met de gemeente hebben ontworpen en ontwikkeld en inmiddels gebruikt wordt door meerdere gemeenten waaronder Zaanstad, Helmond en Groningen. Naar verwachting zullen de komende maanden nog zeker 10 gemeenten aansluiten.
De Woningbouw Monitor bestaat uit een beheeromgeving voor woningproductie data en diverse dashboards waarin deze data wordt gecombineerd met verschillende bronnen en inzichtelijk wordt gemaakt. De analisten kunnen realtime door de data zoeken en filteren en complexe data op eenvoudige wijze combineren tot heldere inzichten. Ook kunnen ze eerder inschattingen vergelijken met de actuele woningvoorraad om in te zien hoe de planning zich verhoudt tot de realiteit. Daarnaast kunnen ze op verschillende manieren rapportages maken waaronder de periodieke rapportage naar de provincie.
Onlangs hebben we een webinar georganiseerd waarin de de laatste ontwikkelingen hebben laten zien samen met de gemeente Eindhoven. Dit webinar is terug te kijken via deze link:
Webinar Woningbouw versnellen en monitoren met de dynamische projectenkaart
Applicatie Ondermijning
De gemeente Zaanstad wilde in de strijd tegen ondermijning de informatiepositie van de gemeente verbeteren. Samen hebben we een challenge benoemd en op basis daarvan is er een Design Sprint doorlopen.
De benoemde challenge van de Design Sprint was:
‘Kunnen we door bronnen en signalen te combineren verschillende verschijningsvormen (zoals woon- en adresfraude, vastgoedfraude, uitkeringsfraude, hennepteelt, et cetera) inzichtelijk maken en van daaruit een effectieve aanpak ontwikkelen?’
In de Design Sprint is in vijf dagen op basis van de challenge een toetsbaar werkend prototype ontwikkeld voor het fenomeen woon- en adresfraude. In het ontwerpproces kwamen we erachter dat ondermijning meerdere verschijningsvormen kent en dat iedere verschijningsvorm eigen indicatoren, visualisaties en datasets kent. Deze fenomeenspecifieke kijk op de data noemen we een ‘lens’. Lees hier meer over in het whitepaper dat we erover hebben geschreven.
Het prototype is uitgebreid intern gevalideerd bij relevante stakeholders en extern bij andere gemeenten, en op basis van deze validatie is besloten het prototype door te ontwikkelen tot een data-applicatie die de gemeente Zaanstad inzicht gaat geven in woon- en adresfraude. Het idee bij de start was dat ook andere gemeenten de data-applicatie kunnen gebruiken, waarbij zij niet meer hoeven te investeren in de componenten die Zaanstad heeft ontwikkeld. Zo heeft dit jaar ook de gemeente Diemen besloten gebruik te maken van de applicatie en hebben we ook functionaliteit toegevoegd voor het beheer van signalen. Zie ook het artikel Gemeente Diemen kiest voor datagedreven aanpak woon- en adresfraude.
Inmiddels is op basis van het ‘Zaanse fundament’ doorontwikkeld en zijn er lenzen voor het Buitengebied, Vastgoed en Bedrijven. Ook is er samen met het RIEC Rotterdam de Risico Radar Ondermijning ontwikkeld waarna we het concept van ‘radar’ en ‘sonar’ verder hebben ontwikkeld. Lees ook het blog Van radar tot sonar: signaleren van ondermijnende criminaliteit met data science en het whitepaper ‘Een datagedreven aanpak van ondermijnende criminaliteit’
De 9 succesfactoren
Op basis van de lessen van de pilots, waarbij datagedreven werken centraal staat, komt onder meer naar voren dat zeer vaardige projectleiders, het werken met multidisciplinaire innovatieteams en sterke drijfveren van betrokkenen om te vernieuwen doorslaggevend zijn. Ook leren van de markt en projecten op informele en cyclische wijze benaderen leidt vaak tot succes.
Het gehele onderzoek is te downloaden op de website van A&O fonds Gemeenten.
Relevante links
Woningbouw Monitor
- Terugkijken webinar Woningbouw versnellen met de dynamische Projectenkaart
- Terugkijken webinar Woningbouw Monitor met gemeente Eindhoven
- Whitepaper ‘Naar datagestuurd woonbeleid’
- Casebeschrijving Woningbouw Monitor
- Woningbouw Monitor 3.0 beschikbaar voor gemeenten
- Acht gemeenten in Noord-Holland samen aan de slag met de Woningbouw Monitor
- Gemeente Helmond kiest voor de Woningbouw Monitor
- Gemeente Eindhoven kiest voor datagestuurde aanpak woningopgave
Ondermijning
- Terugkijken webinar ‘Ondermijning en fraude’ met de gemeente Zaanstad
- Terugkijken webinar Risico Radar Ondermijning met Bureau Beke
- Terugkijken webinar ‘Monitor Vakantieparken’ met Bureau Beke
- Whitepaper ‘Een datagedreven aanpak van ondermijnende criminaliteit
- Blog: Van radar tot sonar: opsporen van ondermijning met data science
- Blog: Ondermijning in 2021: naar weerbare wijken en een structurele aanpak
- Blog: Een datagedreven aanpak van ondermijning bij het misbruik van vastgoed
- Blog: Van ruwe data naar bruikbare intelligence in vier stappen
- Blog: Naar een datagestuurd veiligheidsbeleid
- Blog: Eén dag in de bajes: inzichten in de aanpak van ondermijning
