Tag Archief van: rijk

De Realisatiestimulans komt eraan: waarom goede monitoring belangrijker is dan ooit

/door

Vanaf 2026 ontvangen gemeenten een bijdrage van €7.000 per betaalbare woning die daadwerkelijk gebouwd wordt. Met de nieuwe Realisatiestimulans wil het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) een duidelijke verschuiving inzetten: van plannen maken naar woningen bouwen. Maar om in aanmerking te komen voor deze bijdrage is één ding cruciaal: een goede, betrouwbare en actuele registratie van woningbouwplannen.

Wat is de Realisatiestimulans?

De regeling is een forse financiële prikkel om het tempo in de woningbouw op te schroeven. Gemeenten krijgen de bijdrage niet voor wat op papier staat, maar voor woningen waarvan de bouw daadwerkelijk is gestart in het voorgaande kalenderjaar. Het gaat daarbij om:

  • Betaalbare koopwoningen
  • Middenhuur
  • Sociale huur

De eerste uitkering vindt plaats in najaar 2026. Hiervoor moeten gemeenten in het voorjaar van dat jaar zelf gegevens aanleveren over het aantal daadwerkelijk gestarte woningen.

Registratie is randvoorwaarde voor succes

Uit een recent overleg (“botsproef”) tussen VRO en een aantal gemeenten blijkt: veel hangt af van hoe goed gemeenten hun woningbouwplannen bijhouden. Een aantal concrete aandachtspunten:

  • Wat telt als start bouw? Aansluiting bij de BAG-definitie is wenselijk, maar vergt ook gemeentelijke betrokkenheid bij het signaleren en vastleggen.
  • Wat is betaalbaar? Betaalbaarheid moet onderbouwd kunnen worden met documenten zoals anterieure overeenkomsten of bestemmingsplannen.
  • Welk detailniveau is haalbaar? Gemeenten geven aan dat registratie op planniveau de voorkeur heeft — maar dat vereist wel intern overzicht.

Het Rijk streeft naar een regeling met lage administratieve lasten, maar dan moeten gemeenten wel tijdig en gestructureerd de juiste gegevens kunnen leveren.

Hoe Juno hierbij helpt

Juno is hét dataplatform voor woningbouwmonitoring, en biedt gemeenten precies de tools die nodig zijn voor een effectieve uitvoering van de Realisatiestimulans:

  • Projectregistratie op planniveau: Inzicht in start bouw, categorie en locatie van projecten.
  • Inzicht in betaalbaarheid: Mogelijkheid om projectgegevens te koppelen aan beleidsafspraken of prijssegmenten.
  • Data-analyse & rapportage: Automatisch inzicht in het aantal startende woningen per jaar.
  • Audittrail & controle: Alle wijzigingen worden gelogd, wat ondersteuning biedt bij verantwoording.

Door met Juno te werken, bouwen gemeenten aan een solide basis voor monitoring én kunnen zij aantonen dat ze in aanmerking komen voor de bijdrage.

Van registratie naar agendering

Goede registratie vraagt niet alleen om het juiste systeem, maar ook om aandacht, capaciteit en samenwerking binnen de organisatie. Denk aan:

  • Afstemming tussen afdelingen als vergunningverlening, planeconomie en databeheer.
  • Heldere procesafspraken over wie verantwoordelijk is voor het bijhouden van informatie.
  • Intern agenderen dat monitoring en datakwaliteit geen bijzaak meer zijn, maar een voorwaarde om geld te krijgen.

De Realisatiestimulans biedt zo niet alleen geld voor woningbouw, maar ook een kans om monitoring op de kaart te zetten.

Conclusie: wie bijhoudt, bouwt beter én ‘verdient geld’

De Realisatiestimulans beloont gemeenten die daadwerkelijk bouwen — mits ze het goed registreren. Met Juno als ondersteunend platform kunnen gemeenten hun woningbouwmonitoring professionaliseren, administratie vereenvoudigen en hun recht op middelen veiligstellen. Tijd dus om monitoring structureel op de agenda te zetten!

Zie ook

Webinar

Blogs

Foto credits: Nikguy from Pixabay

Hoe de Basisset 2.0 helpt bij gegevensuitwisseling over de woningbouwopgave met Juno

/door

In mei en juni 2024 is binnen het bestuurlijk overleg Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (BO VRO) de Basisset 2.0 vastgesteld. Deze uniforme set gegevensspecificaties vormt de ruggengraat van de Landelijke Monitor Voortgang Woningbouw (LMVW) – een samenwerking tussen VNG, IPO en het ministerie van VRO. Gemeenten leveren hiermee tweemaal per jaar gestandaardiseerde gegevens aan over hun woningbouwplannen, zodat sturing op voortgang mogelijk wordt op lokaal, regionaal en nationaal niveau.

Wat is er nieuw?

De Basisset 2.0 bouwt voort op de eerdere versie uit 2022, maar kent belangrijke vernieuwingen:

  • Locatiegegevens als polygonen, geschikt voor koppeling met andere ruimtelijke data
  • Actuele planstatussen, afgestemd op de Omgevingswet
  • Prijssegmentering en eigendomscategorieën, volgens woondealdefinities
  • Nieuwe indicatoren zoals tijdelijke woningen, ouderenhuisvesting, realisatiestatus en vervallen plannen

Deze wijzigingen maken landelijke vergelijking mogelijk, maar stellen ook hogere eisen aan lokale registratie, gegevensbeheer en uitwisseling.

Standaardisering met ruimte voor lokaal maatwerk

Bij Shintō Labs staan we volledig achter deze beweging naar standaardisatie. Sterker nog: we verweven de Basisset 2.0 en het Dataprotocol LMVW direct in onze productontwikkeling. Maar daar blijft het niet bij. De kracht van Juno is dat we balans brengen tussen landelijke uniformiteit en lokale flexibiliteit onder het motto:

Generiek waar het moet, maatwerk waar het kan.

Onze oplossing ondersteunt de volledige LMVW-structuur én biedt ruimte voor gemeentelijke wensen, aanvullende velden of lokale begrippen. Zo wordt Juno niet alleen een instrument voor landelijke rapportage, maar ook een krachtig stuurmiddel voor lokale woningbouwstrategieën.

Wat biedt Juno concreet?

Met Juno kunnen gemeenten en provincies onder andere:

  • Polygonen tekenen en beheren per woningbouwplan
  • Planstatussen vastleggen (harde/zachte plannen, realisatie, vervallen status)
  • Prijssegmenten en doelgroepen registreren zoals gedefinieerd in de woondeals
  • Vertrouwelijke plannen afschermen volgens het Dataprotocol LMVW
  • Gegevens exporteren voor de halfjaarlijkse uitvraag door de provincie, exact volgens de Basisset 2.0
  • Aanvullende velden beheren voor lokaal gebruik (bijv. interne processtatussen, participatie-info)

Deze aanpak maakt Juno een robuust fundament voor zowel interne beleidsmonitoring als verantwoording naar het Rijk.

Klaar voor de toekomst

De Basisset is volop in ontwikkeling. Voor het najaar van 2024 staat versie 2.1 op de planning, met uitbreiding naar onder meer:

  • Betrokken partijen per plan (ontwikkelaars, corporaties)
  • Knelpuntenregistratie
  • Plan- en uitvoeringsmijlpalen (zoals vergunningsaanvraag, start bouw)

Bij Shinto Labs volgen we deze ontwikkelingen nauwgezet. Onze roadmap is er volledig op gericht om Juno tijdig aan te passen, zodat gebruikers probleemloos kunnen blijven voldoen aan nieuwe standaarden.

Conclusie

De Basisset 2.0 markeert een belangrijke stap in de professionalisering van woningbouwmonitoring in Nederland. Bij Shinto Labs geloven we dat standaardisering én flexibiliteit hand in hand kunnen gaan. Juno biedt hiervoor de juiste balans: een systeem dat voldoet aan landelijke eisen, maar ontworpen is rond de praktijk van lokale gebruikers.

Meer informatie?

Meer weten over Juno of benieuwd wat het voor jouw provincie, gemeente of regio kan betekenen? Neem contact met ons op!

Zie ook

Webinar

Blogs

Foto credits: Etienne Girardet via Unsplash