Tag Archief van: Prototype

Design Sprint Energietransitie samen met de Gemeente Utrecht

 

De gemeente Utrecht werkt binnen de energietransitie onder andere aan energiebesparing en het aardgasvrij maken van de stad. Dit zijn twee van de drie sporen binnen het programma om over te stappen op schone energie. De gemeente wil in 2050 30% energie besparen in gebouwen en heeft de uitdaging om 130.000 gebouwen van het aardgas af te halen. Een wijkgerichte aanpak is een van de manieren om dit te bereiken. Mede met behulp van data zoekt de gemeente een juiste volgorde, en wil ze focus bepalen en zicht houden op de voortgang van de aanpakken. De gemeente heeft een Design Sprint gedaan om in vijf dagen een datagedreven prototype te ontwerpen en te toetsen op de waarde daarvan.

De gemeente heeft al veel gedaan met data, maar komende jaren gaat de omvang van de opgave enorm groeien. Op basis van verdere data-analyse wil de gemeente de aanpak verder vormgeven en analyses doen. Waar in de stad is het besparingspotentieel het grootst? Waar gaat de grond sowieso al open? Hoe kunnen we bewoners activeren en interesseren voor gezamenlijke inkoop? Welke data zijn nodig om een goed beeld te krijgen van de buurten die als eerste aardgasvrij worden?

Voor deze operationalisering worden beleidsmedewerkers vaak gevraagd om informatie en analyses over het thema energietransitie en dat levert de data-analist van de afdeling veel werk op. Omdat het werk komende tijd toeneemt, wilde de gemeente een instrument ontwikkelen. Dit instrument moet de aanpak voor en monitoring van de energietransitie ondersteunen en de vele vragen makkelijk en snel kunnen helpen beantwoorden.

Figuur 1: Analyse op pand- en gebiedsniveau en cluster analyse

Van maatschappelijke opgave naar datagedreven prototype

Om te komen tot het gewenste instrument besloot de  gemeente Utrecht om onder begeleiding van Shintō Labs een Design Sprint te doen. Deze aanpak is ontwikkeld om van een ‘nadenk-stand’ in de ‘actie-stand’ te komen. In vijf dagen hebben we samen met de beleids- en projectmedewerkers en de data-analist een prototype ontworpen van een ‘datatool’ waarmee makkelijk en snel analyses kunnen worden gedaan om vragen te beantwoorden. En nog belangrijker, het is vervolgens getoetst op de waarde voor de beoogde eindgebruikers.

figuur 2: Analyse besparingspotentieel panden

Van gebiedsanalyse tot clusteranalyse

Het prototype bevat meerdere analysemogelijkheden zowel op gebieds-, pand- en adresniveau. Met filters kan een selectie worden gemaakt en deze kan op een kaart of in een lijst worden geprojecteerd. Zo kun je van een wijk of buurt visualiseren waar de woningen met veel en met weinig besparingspotentieel zitten. Ook kun je laten zien waar in de stad, wijk of buurt panden zijn op basis van bouwjaar of energielabel. Daarnaast is er de mogelijkheid om een clusteranalyse te doen. Met een clusteranalyse worden de panden in de stad onderverdeeld in clusters op basis van de kenmerken uit de gebruikte datasets. Zo kom je tot groepen die zich bijvoorbeeld niets aantrekken van buurt- of wijkgrenzen maar wel vergelijkbare kenmerken hebben en daarmee interessant zijn voor de ontwikkeling van scenario’s.

Figuur 3: cluster analyse

Monitoring en trends

Naast het doen van analyses om scenario’s te bepalen voor energiebesparing en aardgasvrij, is het ook mogelijk om trends inzichtelijk te maken. Op basis daarvan kunnen we zien hoe de trends zijn als het gaat om gasverbruik, gasaansluitingen en elektriciteitsverbruik. Daarnaast kunnen we de concrete voortgang inzichtelijk maken per buurt. Hoe ver zijn we met de energiebesparende maatregelen en liggen we op koers met aardgasvrij? Tenslotte is er de mogelijkheid om standaardrapportages te genereren en een index weer te geven. Deze geeft in 1 oogopslag aan hoe de gemeente ervoor staat met de overstap naar aardgasvrij.

Figuur 4: Voortgang energietransitie op buurtniveau

Meer informatie of een demo?

Wil je meer weten over onze Design Sprint aanpak of wil je het prototype een keer zien? Neem dan contact met ons op!

Relevante links

Whitepapers

Blogs

Testimonials

Masterclasses

Foto credits: Sven de Koe op Unsplash

 

Een datagedreven aanpak van armoede en schulden in de gemeente Alphen aan den Rijn

Begin dit jaar heeft de gemeente Alphen aan den Rijn een Design Sprint gedaan rond de actie-agenda ‘Financieel Fit’. Deze agenda gaat over de bestrijding van armoede en het oplossen en voorkomen van schulden bij de inwoners in de gemeente. Tijdens de Design Sprint heeft een team van beleidsmedewerkers en data professionals van de gemeente een datagedreven prototype ontworpen en gevalideerd.  

Vanuit het coalitie-akkoord is de aanpak van armoede en schulden een speerpunt. Hiervoor is de Actie-Agenda Financieel Fit geformuleerd met de volgende ambitie: ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat inwoners van de gemeente Alphen aan den Rijn schulden(zorg)vrij zijn en de ruimte ervaren om mee te doen?’

DatCan methode

De gemeente heeft de ambitie om steeds meer informatiegestuurd of datagedreven te werken. Als onderdeel hiervan is de gemeente in aanraking gekomen met de DatCan methode van prof. Frans Feldberg van de VU Amsterdam en Tom Pots van de gemeente Zaanstad. Deze methode is afgeleid van het Business Model Canvas en is bedoeld om gemeenten te helpen om het ‘hoe, wat en waarom’ van een vraagstuk in kaart te brengen alvorens met data aan de slag te gaan.

Design Sprint

Nadat de gemeente de DatCan methode had toegepast op het vraagstuk Financieel Fit kon de volgende stap worden gezet. Via de Leergang Datagedreven Sturing in de Publieke Sector had de gemeente kennis genomen van de Design Sprint aanpak als methode om in korte tijd concrete resultaten te boeken. Met een Design Sprint wordt  in co-creatie in vijf dagen van een ‘challenge’ toegewerkt naar een gevalideerd prototype van een datagedreven oplossing.

Dashboard Financieel Fit

Het prototype is inmiddels ontworpen én gevalideerd. Met het prototype is de gemeente in staat om meer zicht te krijgen op de omvang van de armoede- of schuldenproblematiek, maar ook op de mate waarin doelstellingen die zijn geformuleerd worden behaald en of bijsturing nodig is.

Dashboard Financieel Fit

Figuur: Dashboard Financieel Fit

De vijf centrale doelstellingen zijn:

  1. Meer inwoners zijn financieel zelfredzaam.
  2. Inwoners met financiële vraagstukken vinden eerder de weg naar hulp bij de gemeente.
  3. Meer inwoners met financiële vraagstukken worden geholpen.
  4. Inwoners met schulden die zich melden bij de gemeente zijn eerder schuldenzorgvrij.
  5. Meer inwoners zijn na een schuldhulptraject duurzaam financieel gezond.

Maatschappelijke doelen meten

Met de monitor is bewust gekozen om de projecten te koppelen aan de maatschappelijke doelstellingen om zo de bijdrage inzichtelijk te maken. In het prototype wordt het op die manier direct inzichtelijk hoe het ervoor staat, wat de ontwikkeling is en hoe de projecten daar aan bijdragen. Tot slot is er ook een experiment met een voorspellende analyse gedaan om te zien of dit een bijdrage kan leveren.

Conclusie

De gemeente Alphen aan den Rijn is enthousiast over het eindresultaat maar vooral ook over de aanpak die is gehanteerd. ‘We hebben het traject als positief ervaren. Vooral fijn hoe jullie de regie nemen en iedereen meekrijgen in het proces. En verder ligt er een mooi prototype waar we het team mee kunnen gaan helpen.’

Meer weten?

Ben je benieuwd naar het prototype? Wil je meer weten over de Design Sprint aanpak? Neem dan contact met ons op of lees ook de ervaringen van de gemeente Eindhoven, de gemeente Zaanstad en de gemeente Helmond over de Design Sprint.

Zie ook

Whitepapers

 Blogs

 Testimonials